Stichting HVC helpt vluchtelingen in het noorden van Irak

20 oktober 2014

Kennismaking

In september jl. bezocht HVC-Directeur Jan Bor voor het eerst het, door de oorlog verscheurde, land. De beelden staan hem op het netvlies gebrand. “Steeds meer mensen zoeken hun toevlucht in de regio Duhok. De stroom vluchtelingen is zo heftig, dat op sommige plaatsen meer vluchtelingen dan inwoners zijn. Ze wonen er onder viaducten of in tentjes van kleedjes, karton en doek. Op de meeste plekken was dringend behoefte aan voedsel en medicijnen. Ook aan babyvoeding was schrijnend tekort”.

Eén meisje herinnert Jan zich nog levendig, de bijna 2 jarige Sarah. Ze kreeg één boterham per dag. Haar moeder zou graag haar eten willen delen, maar ook zij kreeg maar één boterham per dag. Sarah was  ernstig verzwakt, want ze was ziek en de medicijnen waren op. “De noodzaak om hulp te bieden was duidelijk. En dat moest snel ook, anders zou ze het niet overleven.”

Noodhulp

Eenmaal terug in Holland startte stichting HVC de actie ISonvlucht.nl. Door een verrassende vrijgevigheid was al snel voldoende geld opgehaald voor een eerste noodhulpmissie. Samen met Jan Dirk van Nifterik ondernam Jan Bor begin oktober opnieuw de tocht. Via Turkije reisde het team naar Noord-Irak.
 
Juist in deze tijd hielden de Koerden wereldwijd betogingen om op te roepen tot sneller militair ingrijpen tegen IS. In het grensgebied tussen Turkije en Irak blokkeerden betogers wegen met betonblokken en lantaarnpalen. Ze bekogelde de politie met stenen, die op hun beurt de menigte uit elkaar dreef met traangas. Tijdens de schermutselingen werden meer dan 30 Koerdische betogers in een week tijd gedood. Ondanks deze rellen kon de grens naar Irak betrekkelijk veilig worden overgestoken.
 
De situatie ter plekke leek tijdens het tweede bezoek iets te zijn verbeterd. Lokale overheden zorgden voor watervoorzieningen en hulporganisaties hadden tentenkampen ingericht. Helaas was er niet voor iedereen een plaatsje beschikbaar. Tienduizenden wonen nog steeds langs de weg onder een bouwwerk van wat stokken en kleedjes. Anderen wonen in het betonnen geraamte van half afgebouwde  appartementen. Vier dagen lang deelden het team met behulp van lokale christenen voedsel uit. Vooral babyvoeding, rijst, olie, suiker en aardappels.

Uitzichtloos

De meeste mensen ervoeren het HVC-bezoek als een lichtpuntje op de lange, uitzichtloze dag. Ze zaten al dagenlang voor hun tenten. Vooral mannen voelden zich nutteloos. Er is geen werk voorhanden en dus ook geen geld voor eten of medische zorg. Kinderen dromden samen om de pick-up, waarmee het voedsel werd uitgedeeld. Jan Dirk van Nifterik vertelt: “Kinderen zijn zwaar getraumatiseerd. Heel wat van hen mistten vaders, moeders, broertjes of zusjes omdat die zijn vermoord door IS. Ze kunnen niet naar school, ze hebben geen speelgoed en niets te doen. Alles is hen afgepakt. Identiteitspapieren moesten ze inleveren, waardoor ze nu nergens meer heen kunnen. Toen ik daar was besefte ik de grote impact van de terreurdaden die IS pleegt. De mensen zien  de toekomst somber in. Ze weten niet meer wat ze moeten beginnen”.

Oorlog

Het is niet de eerste keer dat er in Irak oorlog woedt. Van 1979 tot 2003 was Saddam Hoessein president in Irak. Toen al werden verschillende bevolkingsgroepen hevig onderdrukt. De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk maakten met de Irakoorlog in 2003 een einde aan dit schrikbewind. Toen de laatste Amerikanen in 2011 het land verlieten, werd er inmiddels hard gewerkt aan de opbouw van het land.
 
De ‘rust’ duurde echter niet lang. In 2013 werd Irak opgeschrikt door een serie aanslagen waarbij veel slachtoffers vielen. In juni 2014 opende IS de strijd in Irak. In juli 2014 volgde een opmars in Syrië. De strijders hebben een islamitische staat (zgn. kalifaat), bestaande uit het hele Midden-Oosten en de Balkan, voor ogen. Abu Bakr al-Baghdadi riep zichzelf uit als leider van de terreurgroep. Hij wordt ook wel Kalief Ibrahim genoemd en beschouwd als een opvolger van de islamitische profeet Mohammed. In veroverde steden worden etnische zuiveringen uitgevoerd onder iedereen die zich weigert te bekeren tot de islam. Bijna twee miljoen mensen zijn op de vlucht voor het geweld. Het Iraakse en Syrische leger en de Koerdische Peshmerga’s voeren hevige strijd tegen IS. Een internationale coalitie onder leiding van de VS biedt hen ondersteuning met luchtaanvallen.

Verdriet in Ninevé

Dichtbij Duhok ligt het stadje Mosul. Deze stad is onder ons ook wel bekend als Ninevé. Inmiddels is dit stadje – dat zich vroeger bekeerde op de prediking van Jona en voor verwoesting werd gespaard – ook ingenomen  door IS. De christenen die er wonen kregen de opdracht om zich binnen 24 uur tot de islam te bekeren. Ook Yezidi’s, Sjiieten en Soennieten moesten het ontgelden, omdat ze niet voldeden aan de strenge eisen die IS stelt aan moslims. Duizenden die zicht weigerden te bekeren, zijn op barbaarse wijze vermoord. Anderen wisten het noodlot te ontvluchten. Jan Bor: “Tijdens de gesprekken kwam het verdriet naar boven. Ooggetuigen vertelden dat veel gevluchte ouderen de vlucht door de bergen niet hebben overleefd, door watergebrek en de hitte. Hun lijken liggen langs de weg, aangevreten door beesten.  Een tienermeisje vertelde dat ze nu voor haar zieke oma en haar broertjes en zusjes zorgt. Haar ouders werden voor haar ogen ‘terechtgesteld’ door IS. Een vader vertelde dat IS, eveneens in Mosul, zijn vrouw en twee zoontjes vermoorde. Met zijn dochtertje van een half jaar oud werd hij verbannen uit zijn stad. Velen spreken van verkrachtingen van jonge meisjes. Anderen vertelden over onthoofdingen, massa-executies en mishandelingen van zwangere vrouwen. Soms zo vreselijk dat hun ongeboren kindjes stierven.”

Winter

Ook nu het HVC-team veilig in Nederland is teruggekeerd, blijven lokale christenen ervoor zorgen dat het voedsel op de goede plek terecht komt. Er is veel vraag naar kooktoestellen. Op een aantal plaatsen kon Stichting HVC daar inmiddels in voorzien. Toch maakt Jan Bor zich zorgen. “In Irak staat de winter voor de deur. Juist daar, in het noordelijke berggebied, kan het kil zijn. Er komen sneeuwstormen en harde windsnelheden voor. De wegen worden onbegaanbaar. Meer (winter)hulp is nodig. Onder de noemer ISontvlucht.nl blijven we geld inzamelen. We hopen dat we kunnen blijven bijdragen aan voedsel, maar ook aan onderdak, schoenen en warme winterkleding”.

Hoop

“Veel christenen in Irak zijn alles kwijtgeraakt”, ontdekte Jan Dirk van Nifterik, “Maar velen van hen hebben hun geloof behouden. Ze putten moed uit Gods Woord. We vertelden hen dat christenen in Nederland voor hen bidden. Je zag de hoop in hun ogen oplichten. Een jongen vertelde niet bang te zijn omdat God met hem was. Het is ontroerend om dat te horen te midden van alle ellende”.
 
“We hoorden dat er wonderlijke dingen gebeuren”, vult Jan Bor aan. “Moslims die door hun eigen geloofsgenoten zijn weggejaagd, gaan nadenken. Christenen, moslims en niet-moslims wonen nu bij elkaar, van huis en haard verdreven. Er ontstaat een geweldige mogelijkheid tot evangelisatie. Ik geloof dat God aan het werk is in Irak”.