15 april 2019
Het team van Expeditie Mosul ontmoet een groep Jezidi vrouwen, die recent zijn bevrijd uit handen van IS. Geestelijk en lichamelijk zijn zij verwond door jarenlang misbruik. Ook bezoekt het team de bakkerijen van Stichting HVC. Bekijk de video:
Video en montage: Cees van der Wal
“We moesten van IS-strijders leren omgaan met geweren. Zelf had ik een Kalashnikov en een pistool”, vertelt Aymen. De viertienjarige Jezidi-jongen uit Sinjar kijkt wat verlegen voor zich uit. “Toen IS ons dorp innam, werden we gearresteerd. We moesten de islamitische regels, de sharia, bestuderen en strikt opvolgen. Na een tijdje brachten ze ons naar Syrië en daar werden we getraind om soldaat te worden. Ook werd ons geleerd hoe we onszelf konden laten exploderen. Ik denk niet dat ik mensen had kunnen doden, maar veel van mijn vrienden hebben dat wel gedaan. IS heeft veel verkeerde daden gedaan, maar eerlijk gezegd ben ik wel van hun geloof en van de sharia gaan houden. Ik geloof dat Allah god is en geloof ook in de profeet Muhammad”.
Aymen is een maand geleden door zijn vader vrijgekocht voor een losprijs van 23.000 dollar. Een smokkelaar heeft hem teruggebracht naar Noord-Irak. Daar ontmoetten we hem, in het Ba’adra vluchtelingenkamp, waar Stichting HVC een bakkerij runt en traumaverwerking aanbiedt aan vluchtelingen. Aymen is blij dat hij weer terug is bij zijn familie. Maar hij heeft het zichtbaar moeilijk, ik merk in het gesprek dat hij veel heeft meegemaakt en is gehersenspoeld door IS. Hij stroopt zijn mouwen op en laat de wonden op zijn armen en benen zien die hij heeft opgelopen tijdens bombardementen. Medische zorg krijgt hij niet van een dokter. Het lukt hem om de draad op school weer op te pakken. Maar hij heeft geen idee hoe het verder moet.
Overal waar we tijdens onze bezoeken komen klinkt hetzelfde geluid. De strijders van IS mogen dan hun grondgebied kwijt zijn geraakt, hun ideologie is springlevend. Aymen is niet de enige die in het extremistische gedachtengoed is gaan geloven door het jarenlange verblijf in de IS-trainingskampen. In de vluchtelingenkampen zitten nog veel meer jongens en meisjes zoals hem. Een ander probleem zijn de soennieten die nog in de dorpen en steden wonen en tijdens de oorlog heulden met IS. Dat bevestigt ook dominee Araam uit Batnaya. “De leiders van IS die ons dorpje overheersten tijdens de strijd, zitten er nu nog. Ze hebben het voor elkaar gekregen om hoge posten te bekleden binnen het Iraakse leger. We horen ook dat groepjes leiders van IS nog steeds vergaderingen beleggen. De wereld moet niet denken dat IS helemaal verslagen is”.
In het dorpje van dominee Araam heerst de stilte. Nog niemand is teruggekeerd uit de vluchtelingenkampen. Zwijgend loop ik door de straten. Gebouwen liggen in puin of zijn zwaar beschadigd. Her en der overwoekert het onkruid en neemt de natuur het dorpje langzaam in. Op straat ligt een kop van een kinderpop. De dode poppenogen staren me aan. Alsof ze ons willen waarschuwen voor het gevaar van de extremistische islam.
